Ο θεός Απόλλωνας το φως της γνώσεως, η ελπίδα του μέλλοντος

Ο Θεός Απόλλωνας είναι θεός του φωτός και του ήλιου, συμβολίζοντας την καθαρότητα και την αλήθεια.

Ήταν και είναι ο προστάτης της μουσικής, της ποίησης, του χορού και όλων των καλών τεχνών. Η λύρα του, συμβόλιζε την αρμονία. Ήταν και είναι ο θεός της προφητείας, με το μαντείο των Δελφών να αποτελεί το σπουδαιότερο όλων των μαντείων των αρχαίων Ελλήνων.

 Ήταν και είναι θεός της ίασης, προστάτης της ιατρικής, πατέρας του Ασκληπιού αλλά και τροφός του Χείρωνα Κένταυρου.

 Ο θεός Απόλλωνας είναι γόνος του θεού Δία και της Λυτούς (κόρη του Τιτάνα θεού Κοίου και της τιτανίδας θεάς Φοίβης) γεννήθηκε στη Δήλο μαζί με τη δίδυμη αδελφή του, την Άρτεμη.

Ο μύθος για τη γέννησή του μας αναφέρει, πως λόγω της μεγάλης ζήλιας της Ήρας για τη Λητώ την είχε τιμωρήσει, έτσι ώστε κανένας τόπος να μην την δεχθεί για να γεννήσει, εκτός από την Ορτυγία. Ήταν ένα νησί, που έως τότε έπλεε ελεύθερο στα κύματα κι έτσι ήταν δύσκολο η Ήρα να ανιχνεύσει την τοποθεσία στην οποία η Λητώ είχε καταφύγει.

 Αργότερα, ο θεός Δίας σταθεροποίησε το νησί προκειμένου να πραγματοποιηθεί η γέννηση του Απόλλωνος και της Αρτέμιδος. Οι πόνοι του τοκετού διήρκεσαν εννιά μέρες και εννιά νύχτες και τότε η Ειλείθυια, η προστάτιδα των τοκετών που η Ήρα κρατούσε επίτηδες κοντά της, μπόρεσε να διαφύγει ώστε να βοηθήσει την ετοιμόγεννη Λητώ.

 Πρώτη γεννήθηκε η Άρτεμις και ύστερα ο Απόλλωνας. Η Ορτυγία ονομάστηκε Δήλος, επειδή εκεί αποκαλύφθηκε (έγινε δήλος, δηλαδή φανερός) ο θεός Απόλλων.

Οι πέντε δυνάμεις του θεου Απόλλωνα

Τον θεό Απόλλωνα τον ακολουθούν πέντε δυνάμεις που δηλώνουν την φύση του και το τι αντιπροσωπεύει.

Η πρώτη δύναμη που αντλεί από τον Θεό Δία αυτήν του φωτός τον κάνει έναν από τους πιο σημαντικότερους Θεούς για εμάς τους ανθρώπους. Όσο αφορά τον αισθητό κόσμο το φυσικό φως του ηλίου που λούζει τον πλανήτη μας, είναι αυτό που σηματοδοτεί την έναρξη των λειτουργιών, φυσικών και ψυχικών, τόσο στην εξέλιξη όσο και στην επιβίωση.

Κατά τον Ορφικό ύμνο ο Ορφέας αποκαλεί τον Θεό Απόλλωνα… σπερμεῖε, ἀρότριε…προστάτη δηλαδή των καλλιεργητών διότι εκείνη την εποχή ήταν γνωστή σε όλους η καθοριστική επίδραση και επιρροή του ηλιακού φωτός στην ανάπτυξη των φυτών που θρέφουν όλα τα υπόλοιπα όντα.

Στον νοητό κόσμο όμως η δύναμη του φωτός διαφέρει. Το φως είναι αυτό που έρχεται μετά την γνώση και δημιουργεί τον ορθό λόγο ο οποίος ακολουθεί την δύναμη της Θέας Αθήνας οπού είναι η νοημοσύνη και η σοφία, δρώντας έτσι καταλυτικά στην εξέλιξη και την ανύψωση της ψυχής σε όλους τους τομείς.

Τον Θεό Απόλλωνα τον ακολουθούν άλλες τέσσερις δυνάμεις όπως γνωρίζουμε από τις αναφορές του Ορφέα στον ορφικό ύμνο του Θεού Απόλλωνα αλλά και από τους μύθους που τον ακολουθούν.

Η δεύτερη δύναμη μετά τον ορθό λόγο είναι η δύναμη της μαντικής. Ο Ορφέας στον ορφικό ύμνο αποκαλεί τον Θεό Απόλλωνα…Δελφικέ Μάντη… άρα είναι ο Θεός που γνωρίζει τα μέλλοντα. Γνωρίζουμε ότι ο κατά μίαν έννοια ο πρόγονος του Απόλλωνα ο Θεός Κρόνος – χρόνος ασκεί την επίδραση του σε ολόκληρο το συμπάν κόσμος. Ο χρόνος με την ροή του (Θεά Ρέα) δημιουργεί τις τρεις υποδιαιρέσεις του, το παρελθόν, το παρόν και το μέλλον. Η δύναμη της μαντικής λοιπόν στηρίζεται σε αυτές τις τρεις υποδιαιρέσεις. Έτσι λοιπόν προηγείται η πρώτη δύναμη του Απόλλωνος ο ορθός λόγος, και έπεται η δύναμη της μαντικής τέχνης. Οι δυο αυτές δυνάμεις είναι άρρητα συνδεδεμένες. Όταν το φως του ορθού λογού φέρει την νοημοσύνη και την σοφία (Θεά Αθηνά) τότε ακολουθεί η τέχνη, η ερευνά (Θεός Ήφαιστος) και η εξέλιξη σε όλους τος τομείς, τότε το παρελθόν σηματοδοτεί την συγκεντρωμένη γνώση, το παρόν την εξέλιξη της γνώσης αυτής η οποία καθορίζει το μέλλον το οποίο θα είναι ο καθρέπτης του παρελθόντος και του παρόντος.

Η τρίτη και Η τέταρτη κατά σειρά δύναμη είναι η τοξευτική και η μουσική δύναμη διότι στον ορφικό ύμνο ο Ορφέας αποκαλεί τον Θεό Απόλλωνα… χρυσολύρη (ο φέρον χρυσή λύρα),ἑκηβόλε, τοξοβέλεμνε (αυτός που βάλει με τόξο).

Αυτές οι δυο δυνάμεις είναι συνδεδεμένες ως ένα συνολικό ψυχικό όπλο το οποίο μας παρέχει ο Θεός Απόλλωνας για να προστατεύουμε την αθάνατη ψυχή μας. Η τοξευτική του δύναμη έχει ως βέλος τον ορθό λόγο με τον οποίο βάλει κατά των συναισθημάτων και των υπερβολικών θέλω, θέτοντας την επιβολή της λογικής απέναντι στις σωματικές μας επιθυμίες. Ακολουθεί η μουσική που στην ουσία επιβάλλει τον ρυθμό της, παρέχοντας αρμονία μεταξύ υλικού σώματος και ψυχής, καταστέλλοντας τα θέλω και τις επιθυμίες μας, αναδεικνύοντας το λογιστικό κομμάτι της ψυχής μας. Αποτέλεσμα αυτής της επίδρασης είναι να γνωρίσουμε τον εαυτό μας (γνώθι σαυτόν) να νικήσουμε την κάθε μας υπερβολή (μηδέν άγαν) δημιουργώντας ένα ισορροπημένο εγώ ( ΕΙ ).

Η πέμπτη δύναμη είναι αυτήν της ιατρικής. Αυτήν η δύναμη είναι το αποτέλεσμα όλων των παραπάνω δυνάμεων διότι η αρμονία μεταξύ της θνητής και αθάνατης υπόστασης του ανθρώπου, ηρεμεί την ψυχή και την εξελίσσει , ο ρυθμός δυναμώνει το σώμα, η φωνή διευρύνει τον νου και την λογική σαν μια μουσική χορωδία όπως μας αναφέρει η πυθαγόρεια θεωρία περί μουσικής. Ας μην ξεχνούμε ότι η μυθολογία μας αναφέρει ότι ο Θεός της ιατρικής δύναμης δημιουργήθηκε μέσα από τις δυνάμεις του Απόλλωνος και είναι ο ημίθεος και αργότερα Θεός Ασκληπιός.

Ορφικός ύμνος θεού Απόλλωνα

Ελθέ, μάκαρ, Παιάν, Τιτυοκτόνε, Φοίβε, Λυκωρεύ, Μεμφίτ’, αγλαότιμος, ιήϊος, ολβιοδώτα, χρυσολύρη, σπέρμειος, αρότριε, Πύθιε, Τιτάν, Γρύνειε, Σμινθεύ, Πυθοκτόνε, Δελφικέ Μάντι, άγριε, φωσφόρε δαίμον, εράσμιε, κύδιμε κούρε, Μουσαγέτη, χοροποιός, εκηβόλε, τοξοβέλεμνε, Βράγχιε και Διδυμεύ, εκάεργος, λοξία, αγνέ, Δήλιε άναξ, πανδερκές έχων φαεσίμβροτον όμμα, χρυσοκόμη, καθαράς φήμας χρησμούς τ’ αναφαίνων κλυθί μου ευχομένου λαών υπέρ εύφρονι θυμώ. Τόνδε σύ γάρ λεύσσεις τον απείριτον αιθέρα πάντα Γαίαν τ’ ολβιόμοιρον ύπερθεν, και δι’ αμολγού, νυκτός εν ησυχίαισιν υπ’ αστεροομμάτου όρφνης ρίζας νέρθε δέδορκας, έχεις δε τε πείρατα κόσμου παντός σοι δ’ αρχή τε τελευτή τ’ εστί μέλλουσα, παντοθαλής, συ δε πάντα πόλον κιθάρη πολυκρέκτω αρμόζεις, οτέ μέν νεάτης επί τέρματα βαίνων, άλλοτε δ’ αύθ’ υπάτην, πότε Δώριον είς διάκοσμον. Πάντα πόλον κιρνάς κρίνεις βιοθρέμμονα φύλα, αρμονίη κεράσας, παγκόσμιον ανδράσι μοίραν, μίξας χειμώνος θέρεός τ’ ίσον αμφοτέροισιν, είς υπάτας χειμώνα, θέρος νεάταις διακρίνας, Δώριον είς έαρος πολυηράτου ώριον άνθος. Ένθεν επωνυμίην σε βροτοί κλήζουσιν άνακτα, Πάνα, θεόν δικέρωτ’, ανέμων συρίγμαθ’ ιέντα· ούνεκα παντός έχεις κόσμου σφρηγίδα τυπώτιν. Κλυθί, μάκαρ, σώζων μύστας ικετηρίδι φωνή.

Απόδοση

Έλα μακάριε Παιάνα, Τιτυοκτόνε, Φοίβε, Λυκωρέα, Μεμφίτη, λαμπροτίμητε, μοναδικέ, χαράς χορηγέ, χρυσολύρη, σπερμείε, αρότρειε, Πύθιε, Τιτάνα, Γρύνιε, Σμινθέα, Πυθοκτόνε Δελφικέ Μάντη, άγριε, φωσφόρε δαήμονα, εράσμιε, ένδοξε κούρε, Μουσηγέτη, χαροποιέ, μακροβόλε, τοξοβολητή, Βράγχιε και Διδυμέα, που από μακριά ενεργείς, λοξία, αγνέ, Δήλιε άνακτα, που έχεις παντεπόπτη θνητοφωτίζοντα οφθαλμό, χρυσοκόμη, που φανερώνεις καθαρές προφητείες και χρησμούς, άκουσόν με μ’ ευφρόσυνη καρδιά, που εύχομαι σε εσέ υπέρ των λαών. Διότι εσύ διαβλέπεις όλον αυτόν τον απέραντον αιθέρα, και από ψηλά την καλόμοιρη Γαία, και μέσα από την ολοσκότεινη νύκτα, σε ώρες ησυχίας, κάτω από την αστερόφθαλμη σκοτεινιά, διακρίνεις τις ρίζες στα βάθη της γης και κατέχεις τα πέρατα του κόσμου του παντός, σε εσένα βρίσκεται η αρχή και το μελλούμενο τέλος, παντοθαλής, σύ δε κάθε πόλο με την πολύφθογγη κιθάρα εναρμονίζεις πότε βαίνοντας στα τέρματα της νεάτης,άλλοτε πάλι προς την  υπάτη, και ποτέ σε Δώριο διάκοσμο. Τον κάθε πόλο αναμιγνύεις, κρίνεις τα βιόθρεπτα φύλα, συγκεράζοντας με αρμονία την παγκόσμια μοίρα των ανθρώπων αναμιγνύοντας χειμώνα και θέρος, αμφότερα κατ’ ίσα μέρη, θέτοντας τον χειμώνα στις υπάτες και το θέρος στις νεάτες χορδές, και την Δώρια αρμονία στου πολυέραστου έαρος το ωραίον άνθος.

Γι’ αυτό οι άνθρωποι σε αποκαλούν με την επωνυμία Άνακτα, Πάνα, δικέρωτα θεό, που εξαπολύεις των ανέμων τα σφυρίγματα και για αυτό κατέχεις του κόσμου παντός την τυπωτική σφραγίδα. Άκουσον μακάριε, σώζοντας τους μύστες χάριν της ικετήριας φωνής. 

ΘΕΜΙΣΤΟΚΛΗΣ ΘΕΣΣΑΛΟΣ